Szczególna procedura w zakresie sprzedaży pewnych towarów uregulowana została w art. 120 Ustawy o podatku od towarów i usług, a w art. 190 ustalono szczególne procedury dotyczące usług turystyki. W obydwu tych procedurach podstawą opodatkowania jest marża.
Podstawą opodatkowania w procedurze VAT marża jest różnica pomiędzy ceną nabycia, czyli wartością jaką podatnik zapłacił lub jest zobowiązany zapłacić przy zakupie a ceną zbytu usługi lub towaru, czyli marża. Jako cenę zakupu przyjmuje się wartość zapłaconą sprzedawcy, w tym również subwencje i dopłaty oraz podatki, opłaty oraz cło związane z tą dostawą. Nie wylicza się natomiast kosztów pozostałych, które towarzyszyły zakupowi a nie zostały opłacone na rzecz poprzedniego właściciela.
Procedura VAT marża może być stosowana dobrowolnie. Za wyjątkiem biur podróży, które są zobligowane do wystawiania faktur VAT marża do usług turystycznych. Mają do niej prawo podmioty, które świadczą usługi turystyczne, bądź też sprzedają towary używane, dzieła sztuki, przedmioty kolekcjonerskie lub antyki zakupione w celu dalszej odsprzedaży.
VAT należny
Na fakturze VAT marża występuje tylko jedna kwota, będąca kwotą do zapłaty. Podatek należny obliczany jest poza fakturą np. dokumentem wewnętrznym a jego podstawę stanowi różnica pomiędzy wartością sprzedaży a wartością zakupu. Marża może być ujemna, jeżeli podmiot sprzeda towar używany za niższą cenę niż kupił. Nie wolno tej sprzedaży kompensować z pozostała sprzedaż. Po prostu przy ujemnej marży VAT należny nie wystąpi.
VAT naliczony
Przy zakupie towarów lub usług kwalifikowanych dalej do odsprzedaży dokumentowanej fakturą VAT marża podatnik nie ma prawa odliczyć VAT z faktury zakupu. W tym przypadku wartość brutto tej faktury stanowi koszt własny zakupionego towaru lub świadczonej usługi.
Zaliczki otrzymane na poczet sprzedaży udokumentowanej fakturą VAT marża
Otrzymanie przedpłaty, zadatku czy zaliczki przed sfinalizowaniem transakcji udokumentowanej fakturą VAT marża skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego. W chwili otrzymania ww płatności podatnik niekiedy nie jest w stanie określić wysokości marży, co uniemożliwia prawidłowe wystawienie faktury. Kwotę tę należy skalkulować na podstawie zaplanowanej marży, a następnie skorygować, gdy będą już znane faktyczne koszty.
Korzyści i wady sprzedaży w procedurze VAT marża
Jeżeli przy zakupie towarów lub usług nie był naliczony podatek VAT, czyli miało miejsce zwolnienie lub sprzedawca nie był czynnym podatnikiem podatku VAT,wówczas podatnik dokonujący sprzedaży w systemie VAT marża zapłaci niższy podatek niż by dokonał tej sprzedaży w zwykłej procedurze.
Jeżeli nabywcy towaru lub usługi zależy na obniżeniu podatku VAT należnego, to faktura VAT marża nie przyniesie mu tych korzyści. Na tej fakturze kwota VAT nie jest wyodrębniona, co uniemożliwia jej odliczenie. Natomiast będzie miał koszty wyższe o podatek ukryty w tej fakturze, co wpłynie na niższy podatek dochodowy.
