W 2025 roku przedsiębiorcy mają do wyboru kilka form opłacania składek ZUS – począwszy od ulgi na start, przez preferencyjny ZUS, Mały ZUS Plus, aż po nowe „wakacje składkowe”. Poniżej przedstawiono zasady każdej z tych ulg oraz aktualne kwoty składek społecznych i zdrowotnych obowiązujących w 2025 roku.
Ulga na start
Ulga na start zwalnia początkującego przedsiębiorcę z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne przez pierwsze 6 miesięcy prowadzenia działalności. Z ulgi mogą skorzystać osoby, które podejmują działalność po raz pierwszy lub po upływie co najmniej 60 miesięcy od jej zakończenia. Warunkiem jest również to, że przedsiębiorca nie wykonuje działalności na rzecz byłego pracodawcy. Ulga nie obejmuje składki zdrowotnej, którą należy opłacać od pierwszego miesiąca.
Preferencyjny ZUS
Po zakończeniu ulgi na start przedsiębiorca może przez kolejne 24 miesiące korzystać z preferencyjnych składek ZUS. Podstawa wymiaru składek wynosi 30% minimalnego wynagrodzenia, czyli w 2025 roku 1 399,80 zł. Na tej podstawie składki społeczne wynoszą 442,90 zł (z ubezpieczeniem chorobowym) lub 408,60 zł (bez chorobowego). Nie opłaca się składek na Fundusz Pracy i Solidarnościowy.
Mały ZUS Plus
Z tej ulgi mogą skorzystać przedsiębiorcy, których roczny przychód w poprzednim roku nie przekroczył 120 000 zł, a działalność była prowadzona przez co najmniej 60 dni. Podstawa składek ustalana jest na podstawie dochodu z poprzedniego roku, jednak nie może być niższa niż 30% minimalnego wynagrodzenia ani wyższa niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia. Mały ZUS Plus można stosować maksymalnie przez 36 miesięcy w ciągu kolejnych 60 miesięcy. Składka zdrowotna naliczana jest niezależnie od tej ulgi.
Wakacje składkowe
Od 2024 roku wprowadzono możliwość tzw. wakacji składkowych. Pozwalają one na zwolnienie z opłacania składek społecznych w jednym wybranym miesiącu w roku. Składki te w tym czasie pokrywa budżet państwa. Wniosek RWS należy złożyć na PUE/eZUS w miesiącu poprzedzającym planowany miesiąc zwolnienia. Wakacje nie obejmują składki zdrowotnej, którą należy zapłacić w pełnej wysokości.
Składka zdrowotna w 2025 roku
Składka zdrowotna zależy od formy opodatkowania i dochodu przedsiębiorcy. Dla osób rozliczających się według skali podatkowej lub podatku liniowego wynosi 9% dochodu, a dla ryczałtowców jest ustalana kwotowo w zależności od progu przychodów. Minimalna składka zdrowotna w 2025 roku to 314,96 zł (od lutego 2025 r.), a w styczniu wynosiła 381,78 zł.
Wybór odpowiedniej ulgi w ZUS zależy od stażu prowadzenia działalności, wysokości przychodów oraz indywidualnych potrzeb przedsiębiorcy. Każda z form ma swoje zalety i ograniczenia, dlatego warto zaplanować ścieżkę przechodzenia pomiędzy ulgami z wyprzedzeniem.