Transakcje między podmiotami powiązanymi

Transakcje między podmiotami powiązanymi od dawna są na celowniku Ministerstwa Finansów. Od 1 października urzędy skarbowe będą miały podane jak na tacy informację o tych transakcjach.

W pliku JPK_V7 należy podać między innymi dane dotyczące istniejących powiązań między nabywcą a dokonującym dostawy towarów lub usługodawcą zgodnie z art. 32 ust. 2 pkt 1 Ustawy o VAT (oznaczenie TP). Zgodnie z art. 32 ust. 2 pkt 1 Ustawy o VAT przez powiązania należy rozumieć:

  • w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i art. 11a ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych;
  • wynikające ze stosunku pracy;
  • wynikające z tytułu przysposobienia.

Stosownie do art. 23m ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz analogicznie art. 23m ust. 1 pkt 5 podmioty powiązane charakteryzują się jednym z czterech kryteriów.

1. Podmioty, z których jeden podmiot wywiera znaczący wpływ na co najmniej jeden inny podmiot.

2. Podmioty, na które wywiera znaczący wpływ:

  • ten sam inny podmiot lub
  • małżonek, krewny lub powinowaty do drugiego stopnia osoby fizycznej wywierającej znaczący wpływ na co najmniej jeden podmiot.

3. Spółka niemającą osobowości prawnej i jej wspólników.

4. Podatnik i jego zagraniczny zakład.

Powiązania zarządczo-kontrolne

Powiązanie to występuje najczęściej, gdy jeden podmiot sprawuje funkcję w zarządzie lub radzie nadzorczej dwóch podmiotów. Może to być zarządca, prokurent, pełnomocnik. Należy zbadać czy nie istnieje możliwość wywierania wpływu jednego podmiotu na drugi. Ustawodawca określił przypadki kiedy występuje wywieranie znaczącego wpływu. Po pierwsze istotne są powiązania kapitałowe. Powiązanie występuje wówczas, gdy jeden z podmiotów spełnia jedno z kryteriów:

  • udziałów (posiada bezpośrednio lub pośrednio co najmniej 25% udziałów w kapitale drugiego podmiotu);
  • praw głosu (25% głosów w organach kontrolnych, stanowiących lub zarządzających);
  • zysku (25% udziału w zyskach lub ekspektatywe takiego prawa).

Do zweryfikowania powiązań pomiędzy podmiotami, trzeba znać szczegółową strukturę właścicielską i sposób podziału zysku lub prawa głosu. Należy pamiętać, że wystąpienie takiego wpływu może mieć również charakter pośredni.

Wpływ na decyzje gospodarcze

Innym kryterium powiązań pomiędzy podmiotami jest wpływanie osób fizycznych na decyzje gospodarcze podejmowane przez podmiot. Osoby takie mogą nie być oficjalnie ujawnione, a formalnie będą miały wpływ na kluczowe decyzje podmiotu.

Powiązania rodzinne

Występuje wówczas, gdy pomiędzy podmiotami występują związek rodzinny. Może to być małżonek, krewny lub powinowaty do drugiego stopnia. Dla przykładu, jeśli jeden członek rodziny jest w zarządzie jednej spółki a inny członek rodziny zarządza drugą spółką, to zawierane transakcji pomiędzy tymi podmiotami będą miału charakter transakcji z podmiotami powiązanymi.

Powiązania wynikające ze stosunku pracy

Dotyczy to osób fizycznych powiązanych z podmiotem umową o pracę. Nie dotyczy to umów cywilnoprawnych. Powiązanie występuje pomiędzy podmiotem jako pracodawcą a jego pracownikiem. Należy pamiętać, że jeśli osoba fizyczna pełni funkcję dyrektora na podstawie umowy o pracę w jednym podmiocie, a jednocześnie jest w zarządzie drugiego podmiotu, to transakcje między tymi podmiotami będą miały charakter transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi.